Lazer Güvenliği Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey Bu
Lazer güvenliği, çalıştığınız lazerin sınıfına bağlıdır.
Sınıf sayısı ne kadar yüksek olursa, o kadar fazla önlem almanız gerekir.
Her zaman uyarılara dikkat edin ve gerektiğinde uygun koruyucu ekipmanı kullanın.
Lazer sınıflandırmalarını anlamak, lazerlerle veya lazerlerin çevresinde çalışırken güvende kalmanıza yardımcı olur.
Lazerler güvenlik seviyelerine göre farklı sınıflara ayrılır.
İşte her sınıfın basit bir dökümü ve onlar hakkında bilmeniz gerekenler.
Lazer Sınıfları Nelerdir: Açıklandı
Lazer Sınıflarını Anlayın = Güvenlik Farkındalığını Artırın
Sınıf 1 Lazerler
Sınıf 1 lazerler en güvenli türdür.
Normal kullanım sırasında, uzun süre veya optik aletlerle bakıldığında bile gözlere zararsızdırlar.
Bu lazerler genellikle çok düşük güce sahiptir, genellikle sadece birkaç mikrowatt.
Bazı durumlarda, daha yüksek güçlü lazerler (Sınıf 3 veya Sınıf 4 gibi) Sınıf 1 yapmak için kapatılmıştır.
Örneğin, lazer yazıcılar yüksek güçlü lazerler kullanır, ancak kapalı oldukları için Sınıf 1 lazerler olarak kabul edilirler.
Ekipman hasar görmediği sürece güvenlik konusunda endişelenmenize gerek yok.
Sınıf 1M Lazerler
Sınıf 1M lazerler, normal koşullar altında gözler için genellikle güvenli olmaları açısından Sınıf 1 lazerlere benzer.
Ancak dürbün gibi optik aletler kullanarak ışını büyütürseniz tehlikeli hale gelebilir.
Bunun nedeni, büyütülmüş ışının çıplak gözle zararsız olmasına rağmen güvenli güç seviyelerini aşabilmesidir.
Lazer diyotlar, fiber optik iletişim sistemleri ve lazer hız dedektörleri Sınıf 1M kategorisine girer.
Sınıf 2 Lazerler
Sınıf 2 lazerler doğal göz kırpma refleksi nedeniyle çoğunlukla güvenlidir.
Işına baktığınızda gözleriniz otomatik olarak yanıp sönecek ve maruz kalma süresi 0,25 saniyeden daha kısa olacak şekilde sınırlandırılacaktır; bu genellikle hasarı önlemek için yeterlidir.
Bu lazerler yalnızca ışına kasıtlı olarak baktığınızda risk oluşturur.
Göz kırpma refleksi yalnızca ışığı görebildiğiniz zaman çalıştığı için Sınıf 2 lazerler görünür ışık yaymalıdır.
Bu lazerler genellikle 1 miliwatt (mW) sürekli güçle sınırlıdır, ancak bazı durumlarda sınır daha yüksek olabilir.
Sınıf 2M Lazerler
Sınıf 2M lazerler Sınıf 2'ye benzer ancak önemli bir fark vardır:
Işını büyütücü araçlarla (teleskop gibi) görüntülerseniz, göz kırpma refleksi gözlerinizi korumaz.
Büyütülmüş bir ışına kısa süreli maruz kalmak bile yaralanmaya neden olabilir.
Sınıf 3R Lazerler
Lazer işaretleyiciler ve bazı lazer tarayıcılar gibi Sınıf 3R lazerler, Sınıf 2'den daha güçlüdür ancak doğru kullanıldığında yine de nispeten güvenlidir.
Özellikle optik aletlerle ışına doğrudan bakmak göz hasarına neden olabilir.
Ancak kısa süreli maruz kalma genellikle zararlı değildir.
Sınıf 3R lazerler, yanlış kullanıldığında risk oluşturabileceğinden açık uyarı etiketleri taşımalıdır.
Eski sistemlerde Sınıf 3R, Sınıf IIIa olarak anılıyordu.
Sınıf 3B Lazerler
Sınıf 3B lazerler daha tehlikelidir ve dikkatli kullanılmalıdır.
Işına veya ayna benzeri yansımalara doğrudan maruz kalmak, göz yaralanmasına veya cilt yanıklarına neden olabilir.
Yalnızca dağınık, dağınık yansımalar güvenlidir.
Örneğin, sürekli dalga Sınıfı 3B lazerler, 315 nm ile kızılötesi arasındaki dalga boyları için 0,5 watt'ı aşmamalı, görünür aralıktaki (400-700 nm) darbeli lazerler ise 30 milijülü aşmamalıdır.
Bu lazerler genellikle eğlence amaçlı ışık gösterilerinde bulunur.
Sınıf 4 Lazerler
Sınıf 4 lazerler en tehlikeli olanlardır.
Bu lazerler ciddi göz ve cilt yaralanmalarına neden olacak kadar güçlüdür ve hatta yangın başlatabilir.
Lazer kesim, kaynak ve temizleme gibi endüstriyel uygulamalarda kullanılırlar.
Uygun güvenlik önlemleri olmadan Sınıf 4 lazerin yakınındaysanız ciddi risk altındasınız demektir.
Dolaylı yansımalar bile hasara neden olabilir ve yakındaki malzemeler alev alabilir.
Daima koruyucu giysiler giyin ve güvenlik protokollerine uyun.
Otomatik lazer markalama makineleri gibi bazı yüksek güçlü sistemler Sınıf 4 lazerlerdir ancak riskleri azaltmak için güvenli bir şekilde kapatılabilirler.
Örneğin, Laserax'ın makineleri güçlü lazerler kullanır, ancak tamamen kapatıldığında Sınıf 1 güvenlik standartlarını karşılayacak şekilde tasarlanmıştır.
Farklı Olası Lazer Tehlikeleri
Lazer Tehlikelerini Anlamak: Göz, Cilt ve Yangın Riskleri
Lazerler, uygun şekilde kullanılmazsa üç ana tehlike türüyle tehlikeli olabilir: göz yaralanmaları, cilt yanıkları ve yangın riskleri.
Bir lazer sistemi Sınıf 1 (en güvenli kategori) olarak sınıflandırılmamışsa, bölgedeki işçiler her zaman gözleri için koruyucu gözlükler ve ciltleri için özel giysiler gibi koruyucu ekipmanlar kullanmalıdır.
Göz Yaralanmaları: En Ciddi Tehlike
Lazerlerden kaynaklanan göz yaralanmaları en kritik endişe kaynağıdır çünkü kalıcı hasara veya körlüğe neden olabilirler.
İşte bu yaralanmaların neden meydana geldiği ve nasıl önlenebileceği.
Lazer ışığı göze girdiğinde, kornea ve mercek birlikte çalışarak ışığı retinaya (gözün arkası) odaklar.
Bu konsantre ışık daha sonra görüntüler oluşturmak için beyin tarafından işlenir.
Ancak gözün bu kısımları (kornea, mercek ve retina) lazer hasarına karşı oldukça hassastır.
Her türlü lazer gözlere zarar verebilir ancak ışığın bazı dalga boyları özellikle tehlikelidir.
Örneğin, birçok lazer gravür makinesi, insan gözünün göremediği yakın kızılötesi (700–2000 nm) veya uzak kızılötesi (4000–11.000+ nm) aralıklarında ışık yayar.
Görünür ışık, retinaya odaklanmadan önce göz yüzeyi tarafından kısmen emilir, bu da etkisinin azaltılmasına yardımcı olur.
Ancak kızılötesi ışık görünür olmadığı için bu korumayı atlıyor, yani retinaya tam yoğunlukla ulaşıyor ve onu daha zararlı hale getiriyor.
Bu fazla enerji retinayı yakarak körlüğe veya ciddi hasara yol açabilir.
Dalga boyları 400 nm'nin altında (ultraviyole aralığında) olan lazerler, zamanla görüşü bulanıklaştıran katarakt gibi fotokimyasal hasarlara da neden olabilir.
Lazer göz hasarına karşı en iyi koruma, doğru lazer güvenlik gözlüklerinin takılmasıdır.
Bu gözlükler tehlikeli ışık dalga boylarını absorbe edecek şekilde tasarlanmıştır.
Örneğin, bir Laserax fiber lazer sistemiyle çalışıyorsanız, 1064 nm dalga boyundaki ışığa karşı koruma sağlayan gözlüklere ihtiyacınız olacaktır.
Cilt Tehlikeleri: Yanıklar ve Fotokimyasal Hasar
Lazerlerden kaynaklanan cilt yaralanmaları genellikle göz yaralanmalarından daha az şiddetli olsa da yine de dikkat edilmesi gerekir.
Bir lazer ışınıyla veya onun ayna benzeri yansımalarıyla doğrudan temas, tıpkı sıcak bir sobaya dokunmak gibi cildi yakabilir.
Yanığın şiddeti lazerin gücüne, dalga boyuna, maruz kalma süresine ve etkilenen alanın büyüklüğüne bağlıdır.
Lazerlerden kaynaklanan iki ana cilt hasarı türü vardır:
Termal Hasar
Sıcak bir yüzeyden kaynaklanan yanığa benzer.
Fotokimyasal Hasar
Güneş yanığına benzer ancak ışığın belirli dalga boylarına maruz kalmaktan kaynaklanır.
Her ne kadar cilt yaralanmaları genellikle göz yaralanmalarından daha az ciddi olsa da, riski en aza indirmek için koruyucu kıyafet ve kalkan kullanmak hala önemlidir.
Yangın Tehlikeleri: Lazerler Malzemeleri Nasıl Ateşleyebilir?
Lazerler, özellikle de yüksek güçlü Sınıf 4 lazerler, yangın riski oluşturur.
Işınları, yansıyan ışıkla (yaygın veya dağınık yansımalar bile) birlikte çevredeki yanıcı malzemeleri ateşleyebilir.
Yangınları önlemek için Sınıf 4 lazerler uygun şekilde kapatılmalı ve potansiyel yansıma yolları dikkatle değerlendirilmelidir.
Bu, çevre dikkatli bir şekilde yönetilmediği takdirde yangını başlatmaya yetecek kadar enerji taşıyabilen doğrudan ve dağınık yansımaların hesaba katılmasını içerir.
1. Sınıf Lazer Ürünü Nedir?
Lazer Güvenlik Etiketlerini Anlamak: Gerçekten Ne Anlama Geliyor?
Lazer ürünleri her yerde uyarı etiketleriyle işaretlenmiştir, peki bu etiketlerin gerçekte ne anlama geldiğini hiç merak ettiniz mi?
Özellikle "Sınıf 1" etiketi ne anlama gelir ve hangi etiketlerin hangi ürünlerde yer alacağına kim karar verir? Hadi parçalayalım.
1. Sınıf Lazer Nedir?
Sınıf 1 lazer, Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) tarafından belirlenen katı güvenlik standartlarını karşılayan bir lazer türüdür.
Bu standartlar, Sınıf 1 lazerlerin kullanımının doğası gereği güvenli olmasını ve özel kontroller veya koruyucu ekipman gibi ekstra güvenlik önlemleri gerektirmemesini sağlar.
1. Sınıf Lazer Ürünleri Nedir?
Sınıf 1 lazer ürünleri ise daha yüksek güçlü lazerler içerebilir (Sınıf 3 veya Sınıf 4 lazerler gibi), ancak riskleri azaltmak için güvenli bir şekilde kapatılırlar.
Bu ürünler, lazer ışınını kontrol altında tutacak ve içerideki lazer daha güçlü olsa bile maruz kalmayı önleyecek şekilde tasarlanmıştır.
Fark Nedir?
Hem Sınıf 1 lazerler hem de Sınıf 1 lazer ürünleri güvenli olsa da tam olarak aynı değildir.
Sınıf 1 lazerler, herhangi bir ek korumaya ihtiyaç duymadan normal kullanım altında güvenli olacak şekilde tasarlanmış düşük güçlü lazerlerdir.
Örneğin, düşük güçte ve güvenli olduğundan, Sınıf 1 lazer ışınına koruyucu gözlük olmadan güvenle bakabilirsiniz.
Ancak Sınıf 1 lazer ürününün içinde daha güçlü bir lazer bulunabilir ve kullanımı güvenli olsa da (kapalı olduğu için), muhafazanın hasar görmesi durumunda doğrudan maruz kalma yine de risk oluşturabilir.
Lazer Ürünleri Nasıl Düzenleniyor?
Lazer ürünleri, lazer güvenliğine ilişkin yönergeler sağlayan IEC tarafından uluslararası olarak düzenlenmektedir.
Yaklaşık 88 ülkeden uzmanlar, aşağıda gruplandırılmış bu standartlara katkıda bulunmaktadır:IEC 60825-1 standardı.
Bu yönergeler, lazer ürünlerinin çeşitli ortamlarda kullanımının güvenli olmasını sağlar.
Ancak IEC bu Standartları Doğrudan Uygulamaz.
Nerede olduğunuza bağlı olarak, lazer güvenliği kurallarının uygulanmasından yerel yetkililer sorumlu olacaktır.
IEC yönergelerini belirli ihtiyaçlara uyacak şekilde uyarlamak (tıbbi veya endüstriyel ortamlardakiler gibi).
Her ülkenin düzenlemeleri biraz farklı olsa da IEC standartlarını karşılayan lazer ürünleri dünya çapında genel olarak kabul görmektedir.
Başka bir deyişle, bir ürün IEC standartlarını karşılıyorsa, genellikle yerel düzenlemelere de uygun olur ve bu da onu sınırlar ötesinde kullanmayı daha güvenli hale getirir.
Bir Lazer Ürünü Sınıf 1 Değilse Ne Olur?
İdeal olarak, potansiyel riskleri ortadan kaldırmak için tüm lazer sistemleri Sınıf 1 olacaktır, ancak gerçekte çoğu lazer Sınıf 1 değildir.
Lazer markalama, lazer kaynağı, lazer temizleme ve lazer dokulandırma için kullanılanlar gibi birçok endüstriyel lazer sistemi Sınıf 4 lazerlerdir.
Sınıf 4 Lazerler:Dikkatlice kontrol edilmediği takdirde tehlikeli olabilecek yüksek güçlü lazerler.
Bu lazerlerin bazıları kontrollü ortamlarda (işçilerin güvenlik donanımı giydiği özel odalar gibi) kullanılır.
Üreticiler ve entegratörler genellikle Sınıf 4 lazerleri daha güvenli hale getirmek için ekstra adımlar atar.
Bunu, lazer sistemlerini kapatarak, esasen onları Sınıf 1 lazer ürünlerine dönüştürerek, kullanımlarının güvenli olmasını sağlayarak yaparlar.
Sizin İçin Hangi Düzenlemelerin Geçerli Olduğunu Öğrenmek İster misiniz?
Lazer Güvenliğine İlişkin Ek Kaynaklar ve Bilgiler
Lazer Güvenliğini Anlamak: Standartlar, Düzenlemeler ve Kaynaklar
Lazer güvenliği, kazaların önlenmesinde ve lazer sistemlerinin doğru şekilde kullanılmasını sağlamada çok önemlidir.
Endüstri standartları, hükümet düzenlemeleri ve ek kaynaklar, lazer operasyonlarının dahil olan herkes için güvenli kalmasına yardımcı olan yönergeler sağlar.
Lazer güvenliğini anlamanızda size yol gösterecek temel kaynakların basitleştirilmiş bir dökümünü burada bulabilirsiniz.
Lazer Güvenliğine İlişkin Temel Standartlar
Lazer güvenliğine ilişkin kapsamlı bir anlayış kazanmanın en iyi yolu, yerleşik standartları öğrenmektir.
Bu belgeler sektör uzmanları arasındaki işbirliğinin sonucudur ve lazerlerin güvenli bir şekilde nasıl kullanılacağına ilişkin güvenilir yönergeler sunar.
Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) tarafından onaylanan bu standart, Amerika Lazer Enstitüsü (LIA) tarafından yayınlanmaktadır.
Güvenli lazer uygulamaları için net kurallar ve tavsiyeler sağlayan, lazer kullanan herkes için en önemli kaynaklardan biridir.
Lazer sınıflandırmasını, güvenlik protokollerini ve çok daha fazlasını kapsar.
ANSI onaylı olan bu standart, özellikle imalat sektörü için tasarlanmıştır.
Endüstriyel ortamlarda lazer kullanımına ilişkin ayrıntılı güvenlik yönergeleri sunarak çalışanların ve ekipmanın lazerle ilgili tehlikelerden korunmasını sağlar.
ANSI onaylı olan bu standart, özellikle imalat sektörü için tasarlanmıştır.
Endüstriyel ortamlarda lazer kullanımına ilişkin ayrıntılı güvenlik yönergeleri sunarak çalışanların ve ekipmanın lazerle ilgili tehlikelerden korunmasını sağlar.
Lazer Güvenliğine İlişkin Hükümet Düzenlemeleri
Birçok ülkede işverenler, lazerlerle çalışırken çalışanlarının güvenliğini sağlamaktan yasal olarak sorumludur.
Çeşitli bölgelerdeki ilgili düzenlemelere genel bir bakış:
Amerika Birleşik Devletleri:
FDA Başlık 21, Bölüm 1040, lazerler de dahil olmak üzere ışık yayan ürünler için performans standartlarını belirler.
Bu yönetmelik, ABD'de satılan ve kullanılan lazer ürünlerine ilişkin güvenlik gereksinimlerini düzenler
Kanada:
Kanada İş Kanunu veİş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği (SOR/86-304)özel işyeri güvenliği yönergelerini belirler.
Ek olarak, Radyasyon Yayan Cihazlar Yasası ve Nükleer Güvenlik ve Kontrol Yasası, lazer radyasyonu güvenliğini ve çevre sağlığını ele almaktadır.
Avrupa:
Avrupa'da,Direktif 89/391/EECİş sağlığı ve güvenliğine odaklanarak işyeri güvenliği için geniş bir çerçeve sağlar.
Yapay Optik Radyasyon Direktifi (2006/25/EC)optik radyasyona yönelik maruz kalma sınırlarını ve güvenlik önlemlerini düzenleyerek özellikle lazer güvenliğini hedefler.
Gönderim zamanı: 20 Aralık 2024